Kimono trong tiếng Nhật chỉ có nghĩa là “đồ để mặc” thông thường, nhưng vai trò của kimono đối với giá trị truyền thống của Nhật Bản không hề thường một xíu nào. Kimono không chỉ là trang phục truyền thống đơn thuần mà còn là một tác phẩm nghệ thuật danh xứng với thực. Cùng Tâm Việt khám phá ngay nguồn gốc, quá trình phát triển và các loại kimono Nhật Bản phổ biến nhất qua bài viết bên dưới đây nhé.
Lịch sử của kimono Nhật Bản
Du nhập từ Trung Quốc
Vào đầu thế kỷ thứ 7, trong thời kỳ triều đại Heian, một loại trang phục xuất xứ từ Trung Quốc xuất hiện trên đường phố Nhật Bản. Trang phục này được chế tác tỉ mỉ và sử dụng loại vải mềm mại, khác hẳn với cotton mà người Nhật sử dụng vào thời điểm đó. Tuy nhiên, vua thời kỳ đó không chấp nhận một loại trang phục ngoại quốc trở nên phổ biến ở Nhật Bản.
Xem thêm: Geisha là gì? Sự thật về nghệ nhân lưu giữ văn hóa Nhật Bản
Kimono ra đời
Vào năm 984, các nghệ nhân dệt vải ở Nhật Bản bắt đầu thiết kế một loại trang phục tương tự nhưng mang dấu ấn của văn hóa Nhật Bản. Họ đã rút ra những đặc trưng độc đáo, làm cho nó trở thành biểu tượng của xứ sở Phù Tang.
Ban đầu, thiết kế nguyên thủy của kimono có đặc điểm tay áo dài chạm đất, được xẻ tà và bên trong có nhiều lớp áo mỏng, mang màu sắc tinh tế. Trong giai đoạn này, kimono rất đắt đỏ và chỉ được sử dụng trong các dịp lễ hội quan trọng, chủ yếu dành cho tầng lớp thượng lưu.
Xem thêm: Yakuza Nhật Bản – Sự thật về băng đảng mafia khét tiếng trên thế giới
Kimono đã ra đời rất lâu ở Nhật Bản (Nguồn: Sưu tầm)
Phát triển mạnh mẽ
Trong thời đại samurai phát triển và có sức ảnh hưởng vượt bật, họ thường mặc kimono khi tham gia các trận chiến. Dưới sự lan truyền của tầng lớp võ sĩ, kimono trở nên phổ biến hơn trong xã hội Nhật Bản.
Vào thời kỳ Edo (1603 – 1868), kimono đã trải qua nhiều thay đổi và cải tiến trong thiết kế. Sự xuất hiện của thắt lưng obi làm từ vải đã giúp bộ trang phục trở nên gọn gàng và đẹp hơn, đánh dấu một bước phát triển quan trọng của kimono.
Xem thêm: Origami là gì? Những cách gấp origami đẹp, đơn giản
Thiết kế đặc trưng, cấu tạo kimono Nhật Bản
Kimono có kiểu dáng đặc trưng, được cấu tạo từ những phụ kiện nho nhỏ gắn liền tạo thành một tổng thể hài hòa hoàn chỉnh.
- Kimono: Là trang phục chính, được làm từ nhiều loại chất liệu khác nhau như bông, lanh, len và lụa.
- Obi: Là chiếc thắt lưng được buộc quanh áo kimono và có thể được thắt theo nhiều kiểu khác nhau.
- Juban: Đây là một loại áo lót được sử dụng đặc biệt với kimono để bảo vệ kimono và tạo lớp nền cho nó.
- Koshi-himo: Là một chiếc khăn buộc ở thắt lưng để giữ cho kimono được cố định và thăng bằng.
- Datejime: Là một chiếc thắt lưng khác được đeo dưới obi để giúp cho obi giữ được hình dạng và không bị tuột ra.
- Tabi: Đây là loại tất đặc trưng với ngón chân được chia thành hai phần, thường được mặc cùng với giày truyền thống của Nhật Bản.
- Geta, Zori: Là những loại giày truyền thống mặc kèm với kimono, có hình dáng tương tự như những đôi xăng đan hiện đại.
Xem thêm: Hikikomori – Hội chứng cô lập xã hội cực đoan ở Nhật
Các phụ kiện của kimono (Nguồn: Sưu tầm)
Kimono nữ
Kimono dành cho phụ nữ thường sử dụng màu sắc tươi sáng và có nhiều hoạ tiết đa dạng. Một bộ kimono nữ thường chỉ có một kích cỡ duy nhất. Do đó, đai obi (thắt lưng) đóng vai trò quan trọng hơn bao giờ hết, cho phép điều chỉnh kích cỡ sao cho phù hợp với dáng vóc của người mặc. Mặc dù chỉ có 8 phân loại kimono chính, nhưng có đến 300 kiểu obi khác nhau để lựa chọn. Obi của phụ nữ thường có kích thước lớn, phần nơ phía sau được chế tác tỉ mỉ và có quy tắc cụ thể về cách đeo và thắt dây. Trái ngược với tính đơn giản của obi nam, obi trong kimono nữ thường mang tính thẩm mĩ cao, thể hiện sự tinh tế và sự đa dạng trong thiết kế.
Xem thêm: “Hachiko – Chú chó đợi chờ” nổi tiếng toàn thế giới
Kimono nữ được chế tác tỉ mỉ (Nguồn: Sưu tầm)
Kimono nam
Dựa trên tinh thần của các Samurai trong văn hóa Nhật, kimono nam được thiết kế để thể hiện sự trang nghiêm, tinh thần võ sĩ đạo và phô bày sự quyết tâm. Kimono nam được thiết kế đơn giản, vải thường sử dụng màu sắc tối giản như đen hoặc màu ngà, trên vải thường có các hoa văn chìm mang đến sự sang trọng tinh tế.
Kimono nam thường có 7 nếp gấp ở phía trước và sau, mỗi nếp gấp mang ý nghĩa đặc biệt, thể hiện các giá trị quan trọng như lòng quả cảm, nhân ái, sự công bằng, chính trực, lễ độ, chân thành, sự cống hiến và cả phẩm giá, danh tiếng. ( Yuki – Jin – Gi – Rei – Makoto – Chugi – Meiyo).
ng rộng bằng một nửa của thắt lưng của nữ và có hai loại chính: Kaku và Heko. Nam giới thường kết hợp kimono với haori (áo khoác ngoài) và hakama (quần loe), tạo nên một bộ trang phục truyền thống và tinh tế.
Xem thêm: Onsen là gì? Kinh nghiệm tắm onsen tại Nhật Bản
Kimono nam ngày nay được thiết kế để phô bày tinh thần samurai (Nguồn: Sưu tầm)
Các loại kimono Nhật Bản
Furisode
Furisode là loại kimono trang trọng và xinh đẹp nhất, dành cho các thiếu nữ và các cô gái chưa kết hôn. Trang phục này thường có vạt áo dài, thường có chiều dài từ 100 đến 110cm, được trang trí với các hoa văn rực rỡ và lôi cuốn người nhìn. Furisode thường được mặc trong các dịp quan trọng như Lễ trưởng thành “Seijin Shiki” tại Nhật Bản hoặc trong lễ cưới.
Xem thêm: Ikebana là gì? A-Z các kiểu cắm hoa Ikebana cơ bản của Nhật Bản
Furisode (Nguồn: Sưu tầm)
Shiromuku
“Shiromuku” trong tiếng Nhật có nghĩa là “màu trắng tinh khôi,” và đây là đặc điểm nổi bật của loại kimono này. Shiromuku kimono thường có màu trắng toàn bộ, từ áo, vạt áo đến obi (thắt lưng), và thậm chí cả phụ kiện đi kèm như tabi (tất) và zori (dep). Màu trắng tinh khôi thường tượng trưng cho sự trong sáng, tinh khiết và may mắn trong văn hóa Nhật Bản. Loại kimono tráng lệ và rực rỡ nhất này sẽ được các cô gái Nhật Bản sẽ diện trong lễ cưới truyền thống của mình.
Xem thêm: Búp bê cầu nắng là gì? Cách làm búp bê cầu nắng đơn giản
Shiromuku (Nguồn: Sưu tầm)
Tomesode
Tomesode kimono là một loại kimono trang trọng nhất dành cho những người phụ nữ đã kết hôn trong văn hóa Nhật Bản. Theo truyền thống, trong lễ cưới của con cái, các bà mẹ thường lựa chọn mặc kimono tomesode màu đen với hoa văn khá sặc sỡ trên thân vải kimono và obi, đại diện cho thông điệp đây là một chiếc kimono dành cho những dịp vui. Ngoài ra, có cũng có tomesode màu sắc khác, đôi khi được mặc bởi những phụ nữ độc thân (từng lập gia đình). Nhưng đa số, khi nhắc đến tomesode, đa số mọi người đều nhận định rằng đây là một chiếc kimono màu đen!
Xem thêm: Quốc hoa của Nhật Bản là gì? Hoa cúc hay hoa anh đào?
Tomesode (Nguồn: Sưu tầm)
Houmongi
Houmongi là một loại kimono khá linh hoạt, phù hợp với mọi lứa tuổi hay tình trạng hôn nhân của người mặc. Nhưng thông thường, các bậc cha mẹ thường hay chuẩn bị cho đứa con gái vừa gả chồng một chiếc houmongi để diện trong những buổi gặp mặt, tiệc trà, thay cho furisode. Bạn có thể dễ dàng nhận biết houmongi qua những hoa văn chạy từ phần vai đến dưới áo kimono.
Houmongi (Nguồn: Sưu tầm)
Yukata
Yukata là loại kimono phổ biến nhất thường xuất hiện trong các lễ hội mùa hè của Nhật Bản. Chúng được làm từ vải mỏng và có thiết kế đơn giản hơn các loại kimono khác, kiểu dáng của yukata cũng phù hợp cho cả nam và nữ. Tuy nhiên, thường thì yukata của nam giới sẽ không được trang trí những hoa văn sặc sỡ và màu sắc nổi bật như yakata của phụ nữ.
Yukata (Nguồn: Sưu tầm)
Komon
Komon kimono là loại kimono được may bằng loại vải có họa tiết như hoa, lá, đám mây, ngôi sao, động vật, hoặc thậm chí các ký hiệu tượng trưng khác,… lặp đi lặp lại trên toàn bộ thân vải.
Komon (Nguồn: Sưu tầm)
Iromuji
Iromuji là một loại kimono trơn, không có hoa văn, thường được mặc bởi phụ nữ đã kết hôn. Iromuji có thể có bất kỳ màu sắc nào, ngoại trừ màu trắng hoặc đen, tuy nhiên, các màu sắc thường được lựa chọn để may iromuji đều là những tông màu dịu nhẹ, thích mắt. Bề ngoài iromuji có thể trông đơn giản nhưng thực tế, cách thiết kế và mặc những bộ kimono này khá tinh tế và đòi hỏi kỹ năng cao.
Iromuji (Nguồn: Sưu tầm)
Mofuku
Mofuku Kimono là một loại kimono đặc biệt và trang trọng của Nhật Bản, được thiết kế để mặc trong các dịp tang lễ hoặc lễ viếng. Đặc điểm nổi bật của mofuku kimono là đơn sắc đen toàn bộ từ trang phục đến các phụ kiện đi kèm. Nó thể hiện sự trang nghiêm và lòng kính trọng đối với người đã qua đời, và là biểu tượng của sự tiễn đưa cuối cùng.
Mofuku (Nguồn: Sưu tầm)
Các hoạ tiết, màu sắc và phụ kiện được kết hợp với nhau thường thể hiện một thông điệp hoặc ý nghĩa sâu sắc và điều này tạo ra sự độc đáo cho từng bộ kimono. Trong thời đại ngày nay, kimono không chỉ dành cho các dịp trọng đại mà còn được thiết kế linh hoạt dành cho cuộc sống hàng ngày.
